Perubahan Pembangunan Guna Tanah Zon Pinggir Pantai di Negeri Perak: Dapatan Dari Sistem Maklumat Geografi Dan Matriks Landskap

Coastal Zone Land Use Development Changes in Perak State: Findings from the Geographical Information System and Metric Landscape

Abstract

Zon pinggir pantai mempunyai persekitaran fizikal amat sensitif kepada perubahan iaitu tekanan pelbagai keadaan dan situasi dalam bentuk dan kehendak yang berbeza-beza. Antara perubahan yang dikenal pasti melanda kawasan ini di seluruh dunia ialah peningkatan kadar pembangunan fizikal yang melibatkan perubahan guna tanah semulajadi kepada guna tanah buatan. Guna tanah semulajadi seperti hutan beransur-ansur telah ditukarkan kepada guna tanah buatan baru. Artikel ini membincangkan dapatan awal penyelidikan berkaitan perubahan pembangunan di kawasan zon pinggir pantai negeri Perak menggunakan perisian system maklumat geografi dengan melibatkan penggunaan analisis patch terutamanya analisis metriks landskap yang melibatkan metrik number of patches (NumP) serta analisis topologi. Ianya melibatkan penggunaan peta guna tanah dari tahun 1974 hingga 2004 serta peta asas yang diperolehi daripada peta topo. Hasilan menunjukkan yang sememangnya perubahan berlaku dengan tiga jenis guna tanah menunjukkan perubahan yang ketara iaitu jenis guna tanah hutan, berbina dan pertanian dengan melibatkan perubahan yang besar sama ada arah yang negatif atau positif. Corak perubahan dikenal pasti melibatkan kenaikan besar oleh guna tanah pertanian dan berbina yang melibatkan kawasan perhutanan yang semakin merosot nilainya.

Coastal zone has a very sensitive physical environment towards changes such as pressure from different forms and situation in coming in multiple type and purposes. Among pressure worlwide identified happened in this area is the increasing of physical development rate such as changing of natural land use to a manmade land use. Natural land uses gradually such as forest has been converted into new land uses. This article will discuss an early research findings of development changes occur in Perak State coastal zone by using of geographical information system software with the use of patch analysis escpecially metrics landscape analysis involving metric number of of pacthes (NumP) and topological analysis. It involved the use of land use map from the year of 1974 to 2004 and a basemap from topographic maps. The result showed the significant increase of mainly three land uses, forestry, build area and agriculture in either positive or negative direction. A significant increased pattern been detected mainly by agriculture and build area land uses with significant decreasing of forestry area.